سوال 029 :
با سلام . آیا کلمه ذوالقرنین که در قرآن ذکر گردیده ، به کوروش نسبت داده شده است ؟
پاسخ :
پرسشگر محترم با سلام و تشکر از ارتباطتان با این مرکزباید درجواب عرض کرد:داستان ذوالقرنین که در آیه 83 به بعد سوره کهف بدان اشاره شده درباره کسى است که افکار محققان را از دیر زمان تاکنون به خود مشغول داشته و براى شناخت او تلاش فراوان کردهاند. در این که ذوالقرنین از نظر تاریخى چه کسى بوده است و بر کدام یک از مردان معروف تاریخ منطبق مىشود، دیدگاه معتبروموثق اینکه که ذوالقرنین همان کورش کبیر پادشاه هخامنشى است. تفسیر نمونه و تفسیرالمیزان-واغلب محققین این دیدگاه را از سایر نظریات منطبقتر بر آیات مىدانند. ولی در این باره نظر قطعى وجودندارد چون این موضوع، مورد اتفاق مورخین و مفسرین نبوده و در مصداق گزینى براى آن، اختلاف شدید در انظار مشاهده مى شود. این قول را یکى از علماى نزدیک به عصر ما ذکر کرده وی که از محققین هند که در تحقیق آن سخت کوشیده است .گفته ذوالقرنین همان کورش یکى از ملوک هخامنشى در فارس است که در سالهاى (539 - 560) ق م مى زیسته وهموبوده که امپراطورى ایرانى را تاسیس ومیان دومملکت فارس وماد را جمع نمود. بابل را مسخر کرد وبه یهود اجازه مراجعت از بابل به اورشلیم را صادر کرد، ودر بناى هیکل کمک ها کرد ومصر را به تسخیر خود درآورد، آنگاه به سوى یونان حرکت نموده بر مردم آنجا نیز مسلط شد وبه طرف مغرب رهسپار گردیده آنگاه روبه سوى مشرق نهاد وتا اقصى نقطه مشرق پیش رفت . اجمال مطلب اینکه : آنچه قرآن از وصف ذوالقرنین آورده با این پادشاه عظیم تطبیق مى شود، زیرا اگر ذوالقرنین مذکور در قرآن مردى مؤ من به خدا وبه دین توحید بوده کورش نیز بوده ، واگر اوپادشاهى عادل ورعیت پرور وداراى سیره رفق ورأ فت واحسان بوده این نیز بوده واگر اونسبت به ستمگران و دشمنان مردى سیاستمدار بوده این نیز بوده واگر خدا به اواز هر چیزى سببى داده به این نیز داده ، واگر میان دین وعقل وفضائل اخلاقى وعده و عده وثروت وشوکت وانقیاد اسباب براى اوجمع کرده براى این نیز جمع کرده بود.
و همانطور که قرآن کریم فرموده کورش نیز سفرى به سوى مغرب کرده حتى بر لیدیا وپیرامون آن نیز مستولى شده وبار دیگر به سوى مشرق سفر کرده تا به مطلع آفتاب برسید، ودر آنجا مردمى دید صحرانشین و وحشى که در بیابانها زندگى مى کردند. ونیز همین کورش سدى بنا کرده که به طورى که شواهد نشان مى دهد سد بنا شده در تنگه داریال میان کوه هاى قفقاز ونزدیکیهاى شهر تفلیس است . در پیامبر بودن ذوالقرنین اختلاف است. بسیارى از روایات رسیده از معصومین علیهم السلام دلالت دارد بر این که او پیامبر نبود بلکه بنده صالحى از بندگان خدا و حجت او بر مردم بوده است. از مجموع آیات قرآن کریم در مورد ذوالقرنین هم استفاده مىشود که او صاحب مقاماتى بوده است. موفق باشید.
مشاور : اداره پرسمان نهاد رهبری